|
Avokado
ismi Ġspanyolca‟dan (aquacate veya ahuacate) türemiĢ ve genelikle “Amerikan
armudu” olarak da adlandırılmaktadır. Avokado (Persea Americana Mill.), Meksika‟nın
merkez ve doğusunda bulunan dağlık alanlardan baĢlayarak Guatemela ile Orta
Amerika‟nın Pasifik sahilleri boyunca geniĢ coğrafi alana yayılan polimorfik
(çok farklı
görünüĢte) bir ağaç türüdür Amerika kıtasının keĢfinden sonra avokadonun
besinsel değerinin bilinmesiyle birlikte, Amerikalı koloniler iklimsel olarak
yetiĢtirilmesine uygun olan sömürgelere dağıtımına ve 1911 yılında ticari
anlamda yetiĢtiriciliğine baĢlandı. Avokado, dünyada birkaç ülkede son derece
birbirinden farklı özellik taĢıyan
çevrelerde, önemli ticari tarımsal ürün olarak yetiĢtirilmektedir. Dünya
genelinde avokado, geniĢ bir sıcaklık dağılımında yetiĢtirilmekte, subtropikal
ve tropikal çeĢitler için farklı sıcaklık istekleri bulunmaktadır. Avokadonun
yetiĢtiriciliğinin yapılabildiği iklimsel sınır
noktaları, Ġsrail ve Güney Kaliforniya‟da bulunan hemen hemen çöl koĢullarından
baĢlamakta, Meksika‟nın tropikal yüksek dağlık alanları ile Güney Afrika ve
Avustralya‟nın bazı serin-sisli kuĢaklarındaki alanlara kadar devam etmektedir.
Ülkemizde ise avokadonun ticari yetiĢtiriciliğinin yaygınlaĢtırılması amacıyla
1970‟li
yılların baĢında FAO aracılığıyla Kaliforniya‟dan „Fuerte‟, „Hass‟, „Bacon‟ ve „Zutano‟
olmak üzere 4 önemli çeĢit getirtilmiĢtir. Bu çeĢitler Antalya, Dalaman-Muğla,
Alata- Mersin, Adana ve Ġskenderun-Hatay ekolojik koĢullarında denemeye
alınmıĢtır.
Antalya ve Alanya koĢullarında 1969–1983 yılları arasında yapılan denemede;
„Fuerte‟, „Hass‟, „Bacon‟ ve „Zutano‟ çeĢitlerinin bölgeye adapte olabildikleri
sonucu elde edilmiĢtir. Bu türlerin yetiĢtiriciliğinde, Türkiye‟nin Akdeniz
sahil kuĢağındaki bazı alanların
oldukça uygun olduğu belirtilmiĢtir. Avokado yetiĢtiriciliği için Türkiye‟nin
Akdeniz sahil kuĢağındaki bazı alanların oldukça uygun olduğu belirtilmiĢ ve
ürünün üretimi hızla yayılmaya baĢlanmıĢtır.
Türkiye‟deki avokado üretiminin yaklaĢık % 60-65‟i Antalya‟da, % 30-35‟i
Mersin‟de ve % 2-5‟i diğer illerde (Muğla ve Hatay) üretilmektedir. Antalya‟daki
toplam üretimin yaklaĢık % 60‟ı Alanya ve GazipaĢa ilçelerinde yapılmaktadır.
Avokado meyvesi, yağ içeriği, kg baĢına kalori ve protein bakımından bir çok
meyve türüne göre üstünlük gösterir. Yapısında % 1-2 protein, % 10-17 yağ, %
1.5-2.0 toplam Ģeker ve % 80 su bulunur. Yağ oranı yüksek olmasına rağmen daha
çok doymamış tekli oleik yağ asitleri içerdiği için hazmı kolay ve kandaki
kolesterol seviyesini düşürücü bir etkiye sahiptir. Ayrıca içeriğinde 11 değişik
vitamin ve 14 değişik mineral madde (demir, kalsiyum, magnezyum, fosfor,
potasyum, çinko gibi) bulunmaktadır. Doğal olarak yetiştiği yerlerde yerli
halkın önemli bir besin kaynağını oluşturmaktadır. Devamı..2.Sayfa.
TIKLAYIN |
