Aşı, iki değişik zamanda yapılır. En iyi sonuç alınan aşılama zamanı eylülekim
döneminde yapılan durgun göz aşısıdır. İlkbaharın girmesi ve fidanlarda
filizlenmenin (sürgün) başladığı zamanlarda Mart'ın 20’sinden başlayarak nisan
ve mayıs ayları içerisinde sürgün göz aşısının yapılma zamanıdır.
Yukarıda belirtilen başlama tarihi, mevsim şartlarına bağlı olarak daha önce
veya daha sonra olmak üzere değişebilir. Burada önemli olan ağaçların uyanması,
yeterli ısı ve bir don olma ihtimalinin uzak olmasıdır. Aşı yapmaya başlamadan
önce anaç üzerindeki diken ve sürgün gibi fazlalıklar alınır. Önceden ağzı
bileylenmiş ve dezenfekte edilmiş aşı bıçağı kullanılarak aşıya başlanır. Ayrıca
yapılan aşıları bağlamada kullandığımız aşı bağları da aşının tutması açısından
çok önemlidir. Bunun için kullanmamız gereken aşı bağı, piyasada satılan ve
plastikten yapılmış olan şerit aşı bağlarıdır.
Çöğürler, 1 m boy ortalamasına veya 0,5 cm çap
ortalamasına ulaştıklarında aşılanabilir. Çöğürler, aşılama büyüklüğüne tohum
ekiminden itibaren 8-9 ay içerisinde ulaşır. Aşılamada genellikle “T” göz aşısı
kullanılır. Aşılama yüksekliği 25-30 cm olmalıdır. Kullanılacak aşı gözleri
virüs ve virüs benzeri hastalıklardan temiz olmalıdır; bu nedenle aşı gözleri,
virüs ve benzeri hastalıklardan temiz, aşı gözü üreten resmi kuruluşlardan temin
edilmelidir. Erdemli Alata Araştırma Enstitüsü ve bununa benzer araştırma
enstitüleri virüs ve virüs benzeri hastalıklardan temiz aşı gözü üreterek fidan
üretimi yapan resmi ve özel kurumlara dağıtmaktadır.
Aşılanan gözlerin sürmesini çabuklaştırmak ve fidan gelişimini hızlandırmak için
15- 20 gün sonra, aşı noktasının 5 cm üzerinden tepe kesilir. Gözler, aşılamadan
15-20 gün sonra sürmeye başlar. Bu arada aşı bağları çözülmelidir. Sürgün
boyları 15 cm’ye ulaşınca hereklere bağlanır. Aşılanan gözün dışında anaçtan
çıkan sürgünlerin büyümesine izin verilmez ve düzenli olarak koparılır. Aşılanan
gözden çıkan sürgün 60 cm boya ulaştığında tırnak, aşı noktasının hemen üstünden
yapılan kesimle çıkartılır. Sürgün boyu 80-100 cm’ye ulaştığında tepeleri 75
cm’den; satsumalar yavaş geliştiği için 65 cm’den vurulur. Kesim
yapılan bu yüksekliğe taçlandırma yüksekliği denir. Kesim yerinin altından
birçok göz sürer. Tepeden itibaren 10 cm’lik kısımdan çıkan
sürgünlerden 3 tanesi ana dalları oluşturmak üzere bırakılır ve diğer sürgünler
alınır. Bırakılacak sürgünlerin ağaca iyi bir taç oluşturacak şekilde olmasına
özen gösterilmelidir. Şekil budaması tamamlanan fidanlar, sera koşullarından
doğal koşullara kolay uyum sağlaması için yarı gölgeli tel seralarda bekletilir
ve toprakla kavuşacağı anı bekler.
Aşının
nasıl yapıldığı konusunda size fikir verebilmesi açısından
BURAYA
tıklayarak aşılama animasyonu'nu görebilirsiniz... |